Şizofreni Nedir
Şizofreni bireyin düşüncelerini, davranışlarını ve hislerini etkileyen kronik ve şiddetli bir mental hastalıktır. Şizofreni hastaları gerçeklik ile bağları kopmuş gibi görünürler. Her 100 kişiden 1’inde rastlanıldığı düşünülen şizofreni hastalığında her 10 şizofren hastadan 1’inin intihar ettiği, 4’ünün ise en az bir kez intihar girişiminde bulunduğu tespit edilmiştir. Şizofreni hayatı algılayış biçimini baştan sona değiştirebilecek zor bir hastalıktır.
Şizofreninin Nedenleri Nelerdir
Birçok psikolojik hastalıkta olduğu gibi şizofreniyi de doğrudan tetikleyen bir sebep bulunamamıştır. Genellikle 16 ila 30 yaş arasında ortaya çıkan hastalığın meydana gelmeden önce belirlenmesini sağlayan bir araştırma da henüz bulunmamıştır. Nadir de olsa çocuklarda da görülebilen bir mental hastalıktır. Şizofrenide risk faktörü olarak genetik ve çevresel faktörleri sayabiliriz, fakat şizofreni taşıdığı belirlenmiş olan bir gen de yoktur. Virüsler, doğum sonrasında yetersiz beslenme, doğum esnasında karşılaşılan problemler ve diğer psikolojik faktörler de şizofreni için olası sebepler olarak görülmektedir.
Şizofreninin Belirtileri
Hastalığın belirtileri pozitif, negatif ve bilişsel semptomlar olarak 3 grupta incelenir.
Pozitif Semptomlar: Bu semptomlar sağlıklı bireylerde görülmez. Bireyin gerçeklik ile ilişkisinde kopmanın gözlemlenebildiği belirtileri içerir. Örnek olarak;
-Halüsinasyonlar,
-Kuruntular,
-Düşüncesel bozukluklar (olağandışı ve duruma uygun olmayan düşünceler),
-Davranışsal farklılıklar, gibi belirtiler gösterilebilir.
Negatif Semptomlar: Bu türe ait belirtiler duygu ve davranışlarda aksamaları içerir. Bu belirtilere örnek olarak;
-Duyguları ifade ederken seste ve mimiklerde duygu aktarımı açısından azalma,
-Günlük yaşamdaki memnuniyet hissinde azalma,
-Aktivitelere başlama ve sürdürme konusunda sıkıntı çekme,
-Daha az konuşma, maddeleri sayılabilir.
Bilişsel Semptomlar: Bazı hastalar için daha sancısız olabilecek bu türdeki belirtiler, bazı hastalar içinse çok yoğun ve zorlayıcı olabilir. Düşünce yollarında ve hafızada değişikler gözlenir.
-Bilgiyi anlama ve doğru şekilde karar verme becerisinde düşüş,
-Odaklanmada zorlanma,
-Öğrenilen bilginin hatırlanmasında zorluk çekme, gibi belirtiler ise bilişsel semptomlar arasında gösterilebilir.
Çocuklarda Şizofreni
Çocuklarda ise şizofrenik semptomlar farklı şekillerde kendini gösterebilir. Hayatın erken safhalarında ortaya çıkan şizofreni; emeklemede gecikme ve farklılık, yürümeye ve konuşmaya başlama yaşında gecikme gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtiler otizmi olan bir çocuğun göstereceği belirtilerle benzerlik taşıdığından sadece teşhis için ilk aşamada faydalı olur. 18 yaş altı ergenlik dönemindeki çocuklarda ise derslerde başarısızlık, uyku sorunları, motivasyon kaybı, normal dışı davranışlar ve madde kullanımı gibi semptomlar gözlenmesi şizofreninin kendini göstermesi olarak yorumlanabilir. Çocuklarda ortaya çıkabilecek olan şizofreninin erken teşhisi, hayat boyu devam edecek olan tedavi sürecini büyük ölçüde kolaylaştırabilir. Bu bakımdan özellikle çocuklarda erken teşhis büyük bir önem taşır.
Şizofreninin başlangıcı sırasında ortaya çıkabilecek olan bu belirtiler erken teşhis için diğer semptomlardan ayrı bir değer taşır. Halüsinasyonlar, yaşanmamış olayları yaşanmış olarak düşünme, aşırı düzensiz ve karmaşık davranışlar gibi şizofreninin temel semptomları ise erken teşhis yapılmadığı taktirde zamanla kendini gösterir. Çocuklarda şizofreninin erken döneminde görülen belirtileri anlamak diğer vakalara göre daha zordur ve bu yüzden ebeveynler bu belirtilerin şizofreni ile alakalı olup olmadığı konusunu anlamakta zorluk çekebilir.
Peki doktora ne zaman başvurulmalıdır?
-Gelişimde yaşıtlarına göre gecikme,
-Temizlik, giyinme gibi günlük aktivitelerde düzensizlik,
-Yeme alışkanlığında farklılık,
-Sosyallikten kaçınma,
-Her şeye şüphe ile yaklaşma,
-Tuhaf düşünce ve davranışlar,
-Şiddete meyil,
-Duruma uygun olmayan duygusal tepkiler
Gibi semptomlar gözlenmeye başlandığında doktora başvurmak gerekir.
Şizofreninin Teşhis ve Tedavisi
Şizofreniye yol açan faktörler net olarak belirlenemediğinden dolayı tedavi semptomların sıklığı ve miktarını azaltmaya yöneliktir. Hastalık genellikle yetişkinlikte ortaya çıktığı için erken teşhis yapılabilmesi adına belirtileri gösterdiğini düşünen birinin doktora danışması önerilir. Tamamen iyileşmenin mümkün olmadığı bu hastalık, doktor ve uygun bir tedavi süreci ile birlikte çok daha az sancılı hale getirilebilir. Antipsikotikler tedavi için uygulanan başlıca ilaçlardır. Sıvı veya vücuda enjekte edilerek de alınabilen bu türdeki ilaçların çeşidi, hastasıyla birlikte doktor tarafından belirlenir ve etkisine göre zamanla değiştirebilir ya da kullanım sürdürülebilir. Faydası görülen bir ilaç bulunduğunda doktor, terapi yoluyla hastanın günlük mücadelelerinde yardımcı olur ve hayat amaçlarına ulaşmasını sağlamayı amaçlar.
Şizofren bireyler için bu belirtilerle mücadele sırasında çevre ve ailenin desteği de oldukça değerlidir ve toplum tarafından bu hastalğın korkunç olarak tanımlanması, hastanın hastalıkla mücadelesini zorlaştıracaktır. Tedavinin etkinliğini artırmak adına hastanın gündelik yaşamındaki çevresi ve ailesi de hastaya destek olmalıdır.
Ankara’da Çocuk Şizofreni Tedavisi
Ankara’da Çocuk Şizofreni tedavisi konusunda hizmet veren bir çok özel sağlık kuruluşu ve kamuya bağlı sağlık kuruluşları bulnmaktadır. Psikiyatri kliniği bulunan kamu hastanelerinde bu rahatsızlığın tanı ve tedavisi yapılmaktadır. Bunun yanı sıra pskiyatri kliniği olan özel hastaneler ve özel olarak hizmet veren Pskiyatri Muayanehaneleri de bu hastalığın tanı ve tedavisini yapmaktadırlar.
Biz de Uzm. Dr. Çağatay Uğur Çocuk ve Ergen Psikiyatri Merkezi olarak Ankara’daki merkezimizde Şizofreni Tanı, Takip ve Tedavisi alanında profesyonel hizmet vermekteyiz.
İletişim Bilgileri:
Şizofreni Tanı ve Tedavisi Dahil Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi İle İlgili Her Türlü Soru İçin Bize Ulaşın:
Tel: (0312) 284 00 21
Adres:
Platin Tower İş Merkezi, (Medicana Hast.Yanı), Kat:18, No: 69, Çankaya/Ankara
Bizi Sosyal Medyadan Takip Edin:
